Duygusal Açlık ve Tatlı Krizi
Son dönemlerde sıkça duyduğumuz duygusal açlık kavramı, kişinin herhangi bir fizyolojik açlık durumu olmamasına rağmen yemek yeme isteğine engel olamaması ve devam eden yemek yeme isteğini tanımlar.
Bu tür engel olunamayan yeme eğiliminin birden çok kök nedeni olabilir. En sık karşılaşılan türü ise stresli durumlarla başa çıkabilmek adına yapılan yemek yeme nöbetleridir. Duygu yoğunluğu, başa çıkılamayan gerilim hali, kaygı bozukluğu gibi başa çıkılamayan durumlar kişide yemek yeme refleksini uyandırabilir.
Duygusal yeme dediğimizde yalnızca negatif duygular aklımıza gelmesin. Pozitif duyguların da bir o kadar etkisi olabilmektedir. Olan bir başarıyı kutladığınız anı düşünün veya uzun zamandır görmediğiniz bir arkadaşınızla buluştunuz. Bu gibi durumlar da yeme durumunuzu etkiler.
Duygusal Açlık Nedenleri?
Hedonik Yeme
Herhangi bir şekilde fizyolojik açlık durumu olmamasına karşın sırf haz alma amaçlı yeme isteği olarak adlandırılabilir. Gecenin bir yarısı canımızın çikolata çekmesi ve ufak bir kaçamak buna güzel bir örnektir. Bir süre sonra yapılan ufak ödül kaçamakları yeme alışkanlığına dönüşebilir ve her seferinde alınan porsiyon bir önceki kadar tatmin etmeyebileceğinden miktar artımı giderek fazlalaşma tehlikesiyle karşı karşıya kalınabilir.
Strese Karşı Beynimizin Karbonhidrat ve Yağlı Yiyecek Cevabı
Serotonin hemen hepimizin bildiği gibi mutluluk hormonudur. Beynimizdeki öncül molekülü de triptofandır. Yağlı ve karbonhidrat miktarı yüksek besinlerin beynimizdeki triptofan seviyelerinin artışı doğru orantılıdır. Bu sebeple mutlu hissetmeyi bu yol ile keşfettiğimizde (anlık ödül) bu tip beslenme eğilimimiz artabilir.
Öğrenme Kuramı
Belki de en kolay anlaşılabilir olanı bu madde diyebiliriz. Çocukluğunuza gidelim. Ağladığınızda annenizin ilk eğiliminin size şeker verme yönünde olma ihtimali yüksek (Z kuşağı anneleri hariç). Bu davranış bizde moralimiz bozukken tatlı yeme davranışının otomatik olarak dürtülenmesine yol açabilmektedir.
Diyet Kaynaklı Duygusal Yeme Bozukluğu
Diyet döneminde girdiği az kalori ve kısıtlanmış hissine karşı diyet sonrasında bu durumu telafi edercesine gelişen fazla yeme durumunu ifade eder. Bu durum bir kısır döngü ihtimalini de beraberinde getirir. Sürekli diyette olanlarımız anladı bile.
Tatlı Krizleriyle Baş Etme Yöntemleri
1. Kahvaltı Şart!
Peynir ve yumurta içeren protein bakımından yüksek bir kahvaltı güne iyi başlamanızı sağlar.
2. Aç Kalmayın
Protein ağırlıklı beslenerek ve sağlıklı karbonhidratlar tüketerek dengeli beslenebilirsiniz.
3. Egzersizi İhmal Etmiyoruz
Egzersiz vücudun endorfin salgılamasını sağlar. Yani tatlı yemeden yemiş kadar olursunuz.
4. Bol Su İçin
Susuz kalan vücut acıktı mı, susadı mı bunu ayırt edemeyecek hale gelir desek yeterli olur herhalde.
5. Düzenli Uyku
Gece gelen atıştırma perilerini önlemede birebir.
6. Meyve Tüketirken Hataya Düşmeyin
Tek başına meyve tüketmek şekerinizi birden hareketlendireceği için kuruyemiş vb yağlı tohumlarla tüketmeye özen göstermek kan şekerini dengelemeye yardımcı olur.
7. Fit Tatlılar Deneyin
Bitter çikolatalı alternatif tarifler bulun ve malzemeleri daha sağlıklı olanlar ile değiştirin. Şeker yerine Stevia gibi tatlandırıcıları kullanabilirsiniz.
8. Bitki Çayları İmdada Yetişir
Rooibos, tarçın, meyan kökü, hibiskus, elma, mürver, papatya, limon otu, hindistan cevizi ve karanfil gibi baharat ve bitkiler şeker açlığını gidermeye yardımcı olurlar.
Afiyet olsun!